Arayış Değişim ve Din

İnsan, çok yönlü bir hayata sahiptir. Bu çok yönlülük onun diğer bireylerden farklı olmasını hazırlayan temel etkenlerden biridir. İnsanın davranışlarına ve hayatına duygu, düşünce, kültür, çevre, gelenek, âdet, bedenî yapı, içinde yaşadığı coğrafya, kendisinin ve ait olduğu toplumun inançları… yön verir. Her insan bu ve benzeri özelliklerden, daha çok hangisiyle hareket eder ya da daha çok hangisinin etkisinde kalırsa belirleyici güç olarak o temerküz eder. Bu, şu anlama gelmez: “İnsan tek bir belirleyicinin kontrolündedir”. Aksine insan çeşitli özellikler ya da donanımlar tarafından yönlendirilir. Ancak bunlardan bazıları daha etkin konumdadır.

Bazı insanların hayatında, din daha belirleyici bir işleve sahip olabilir. Etkinlik konumunu belirleyen din, bazen toplum ve çevre tarafından insana verilirken, kimi zaman insanın entelektüel, kültürel, zihinsel, duygusal vs. özellikleri söz konusu inançla ilişkiyi belirleyebilir.

Anlaşılıyor ki insanın dışarıdan ya da içeriden ilişki ve irtibat üzere olduğu dinî bir hayatı vardır. Bu hayat, inişçıkış, gel-git, ileri-geri, aşağı-yukarı, aktif-pasif, yaklaşmauzaklaşma, korku-ümit, teslimiyet-isyan, samimiyetistismar gibi farklı biçim ve boyutlarla varlığını sürdürür. İşte tam bu noktada dinsel değişim diye ifade ettiğimiz dinî yaşayış belirir; çünkü hayat dinamiktir ve değişim kaçınılmazdır.

Bireyin hayatında canlanan dinî değişim, kaynakları ve muharrikleri itibariyle incelendiğinde çeşitli psikolojik çatışmaların, iç huzursuzlukların, dinî gelenekle kurulan ilişkilerin, iradî yapının, yoksunlukların, anlam arayışının vs. karşılaşılması muhtemel durumlar olduğunu belirtmek gerekir.

Dinî değişim, çeşitleri açısından ele alınırsa onun mensubu olunan bir dinin yaşama niteliklerinde meydana gelen değişimden kendi dinini terk ederek bir başka dine geçmeye; müntesibi olduğu dini terk ederek inançsız ve dinsiz yaşamayı tercihten hiç inanmazken -diğer bir deyimle ateistken- bir dine yönelmeye kadar farklılaştığına şahit oluruz.

İşte bu bağlamda, insanın duygusal, düşünsel, sosyal, kültürel, ekonomik… hayatının bütün alan, boyut ve salınımlarını etkileyen dinsel değişim ve din değiştirme konusu bu kitapta, ana eksen psikolojik olmak üzere çeşitli yönlerden, farklı kültürlerden örneklerle, Türkiye'nin çeşitli üniversitelerinden alan uzmanı yetkin akademisyenlerce, hassas araştırmalar sonucu hazırlanmış bölümlerden oluşan, akademik olduğu kadar konuya ilgi duyan hemen herkesin merak ve ilgiyle okuyabileceği konuları kapsamaktadır.