Devlet Gibi Görmek

Devlet Gibi Görmek
İnsanlık Durumunu Geliştirmeye Yönelik Projeler Nasıl Başarısız Oldu?
James C. Scott

Devlet Gibi Görmek modern devletin, kaynaklarını yukarıdan ve merkezden daha okunabilir, dolayısıyla daha yönetilebilir kılmak için başlattığı projelerin geçen üç yüzyıldan günümüze yol açtığı yıkımın izini sürüyor. James C. Scott kalıcı soyadlarının, nüfus ve kadastro kayıtlarının yaratılmasıyla, ağırlık ve ölçü birimlerinin, dilin standardizasyonuyla hızlanan bu sürecin toplum mühendisliği ile birleştiği yüksek modernizme odaklanıyor ağırlıklı olarak. Sovyet kamulaştırmasından Çin'deki Büyük Atılım'a, Tanzanya'daki zorunlu yerleşikleştirmeden Brasilia'nın inşaasına kadar 20. yüzyılın büyük toplum mühendisliği projelerini mercek altına alan Scott'un cevabını aradığı soru şu: Bilimsel bilginin iktidarını arkasına alan bu projelerin korkunç insani ve ekolojik yıkımlara yol açması, etnik gruplar ve dini mezhepler arasında şiddeti harekete geçirmesi kaçınılmazdı, ama bütün bu bedellere rağmen yürürlüğe konan bu projeler vaatlerini -insanlık durumunu geliştirmeyi- gerçekleştirmekte neden bu kadar başarısız oldular?

Scott, yüksek modernizmin başarısızlığını, hiyerarşik bir toplumsal düzenin yaratılmasına karşıt olarak karşılıklılıkın rolünü vurgulayan anarşist düşünürlerden de yararlanarak, metis'i, pratikten ve deneyimden gelen bilgiyi görmezden gelmesine dayandırıyor.

Yirminci yüzyılı ve günümüzü anlamak açısından önemli bir kitap.