İzmir Gazi Heykeli

Milli Mücadele zaferle tamamlandıktan sonra bu savaşın lideri Mustafa Kemal Paşa'nın anıt ve heykellerinin yaptırılması için bütün Türkiye'de hummalı bir çalışma başlatıldı. Tarihsel olayları canlandırmak kadar Mustafa Kemal Paşa'ya minnet borcunu ödemeyi de amaçlayan bu girişimde İzmir de ilk sırada yer aldı. İzmir ile kurtarıcısı Gazi arasındaki bağ diğer, hiç bir kentle ölçülmeyecek kadar güçlü olduğu için zaferden hemen sonra Ocak 1923'te kentte Atatürk'ün bir heykelinin yaptırılması için ilk giriişim başlatıldı. Burada yaptırılması planlanan Atatürk heykelinin bir özelliği daha vardı: Yanıp yıkılmış İzmir yeniden imar ve inşa edilirken Atatürk heykeli gibi görsel sanat eserleriyle donatılarak modern bir kent meydana getirilecekti.

Atatürk'ün bir heykelinin yaptırılmasında ilk sıralarda yer alan İzmir ne yazık ki işi sonuçlandırmada bir hayli gecikti.Heykel işini yürütmek üzere kurulan heyetler yurt dışında arayışlar çeşitli heykeltraşlarla kurulan bağlantılar maddi yetersizlikler plansızlıklar gibi nedenlerden ötürü epey bir zaman kaybı yaşandı. Nihayet 1930'da İtalyan heykeltraş Pietro Canonica ile yapılan sözleşmeden sonra 2 yıllık bir sürede tamamlanan heykel İzmir'e getirilip görkemli bir törenle açıldı. Böylece İzmirliler benzerlerinden daha estetik ve anlamlı bir heykel yaptırarak gecikmeyi kısmen telafi ettiler.

Bu çalışmada ağırlıklı olarak dönemin basınındaki haberlerden oluşturulmuştur. Bunun yanısıra konuyla ilgili Türk ve İtalyan arşiv malzemelerinden ve diğer kaynaklarından da faydalanılmıştır.