Kentin Sosyolojisinde Mahallenin Dönüşümü _{Boztepe-Çukurçayır Mahallesi Örneği}

Günümüz kent yapılanması, tarihsel birikim ve güncel dinamikler eşliğinde, karmaşıklıklar, görünür/görünmez toplumsal çeşitlilikler ve çelişkilerle doludur. Özellikle kent sosyolojisi literatüründeki tartışmaların odak noktasını kent toplumunun çeşitliliğinin ve çelişkilerinin bir sonucu olan mahallenin yeniden üretilmesi oluşturmaktadır. Modernleşme sürecinde belirlenen kent söylemi çalışmada “kentsel modernite” kavramıyla ifade edilmektedir. Mahallenin yeniden üretilmesiyle ortaya çıkan kültürel ve toplumsal sermaye kentsel moderniteyi meşrulaştırmaktadır. Bu çalışma itibariyle ele alınan Trabzon'da çok katlı yapıların sayısı hızla artmakta ve bu artış yeni bir kentsel yapılanmanın ipuçlarını taşımaktadır. Kent sosyolojisi açısından bu çok katlı yapıların artışı ve mahallenin sosyo-kültürel değişim süreçleri ve çizdikleri tablo önem arz etmektedir. Trabzon, İstanbul ve Ankara gibi özel bir deneyimden farklı olarak, Anadolu kentlerindeki daha yaygın bir kentsel toplumu temsil etmekte ve bu nedenle de belli bağlama otursa da moderniteyle birlikte mahallenin yeniden üretilen sosyo-kültürel süreçlerin yapısını anlamayı sağlayacak ipuçları vermektedir. Dolayısıyla, Trabzon Çukurçayır mahallesine odaklanarak gerçekleştirilen bu çalışma, özgün ve belirli kriterlere göre seçilmiş örnek bir alanın analizini yapan ama aynı zamanda da Türkiye'nin neoliberal kent rejimi deneyimine ışık tutma ve mahallenin sosyo-kültürel dönüşümüne yönelik sorulara yanıt arama potansiyelini de içerisinde taşımaktadır. Bu çalışmada Çukurçayır Mahallesi'nin nüfusunu sosyo-kültürel açıdan temsil eden kitleye sorulan sorular, saha çalışması kısmını oluşturmuş, mahallenin sosyo-kültürel dönüşümü modernite ve toplumsal ilişkiler açısından ele alınmıştır.