Kutadğu Bilig

“Türk dil ve lehçelerinin

Dünya ölçeğindeki ilk başyapıtı”

XI. yüzyıl şairlerinden olan Yûsuf Hâs Hâcib'in, bugünkü Kırgızistan topraklarında bulunan Balasagun'da 1018 yılında doğduğu sanılıyor. Eseri Kutadğu Bilig'den edinilen bilgilere göre, iyi bir öğrenim görmüş, çağdaş bilimlerin yanı sıra Arapça, Farsça da öğrenmiş.

Yûsuf Hâs Hâcib, Kutadğu Bilig'i Balasagun'da yazmaya başlamıştır. Balasagun'dan ayrılıp Doğu Karahanlı Devleti'nin başkenti olan Kaşgar'a gitmiştir. 1069'da tamamladığı yapıtını Hakan Buğra Han'a sunmuş, Hakan da onu hâs hâcib (mabeyinci) yaparak ödüllendirmiştir. Ne zaman ve nerede öldüğü bilinmemektedir.

Kutadğu Bilig, Türk dili ve edebiyatımız ile kültürel geçmişimiz açısından oldukça önemli bir eserdir. Mesnevi türünde yazılmış öğretici özelliğe sahip bu eser, Türk dil ve lehçelerinin dünya ölçeğindeki ilk başyapıtıdır.