Müsameretname

Uzun ve soğuk kış gecelerini faydalı bir eğlenceyle değerlendirmek isteyen ve arkadaş grubu her gece bir evde toplanarak sırayla başlarından geçen bir "sergüzeş"i anlatırlar. Böylece ortaya elinizdeki hikaye külliyatı çıkar. Toplam yedi hikayeden oluşan Müsameretname, 1871-1875 yılları arasında on iki cüz halinde yayımlanmıştır. Modern Türk hikayesinin ilk örneklerinden olan bu eser, gerek üslubu ve gerekse anlatı tekniğiyle bizdeki halk hikayeleri ile Batılı hikayenin özelliklerini bir arada taşımaktadır. Bir çerçeve hikaye içine yerleştirilen ayrı hikayelerden oluşan yapısıyla Doğu edebiyatındaki Binbir Gece ve Batı'da Geoffrey Chaucher'in Canterbury Hikayeleri ve Giovanni Boccacio'nun Decameron Hikayeleri'ni hatırlatır. Hikayelerde önce çıkan konu aşktır. Bunun yanı sıra 19. yüzyılda büyük artış gösteren İstanbul'daki misyonerlik faaliyetleri ve Tanzimat dönemi Türk edebiyatının en çok işlediği sorunlardan biri olan esaret de iki hikayeye konu olmuştur.