Repressiya _{Kırgızistan'da Siyasi Baskı Sürgün ve Yokediliş (1917-1938)}

Stalin iktidarına denk gelen bu dönemde yaşanan olaylar (özellikle 1937 - 1938), TürkistanTürkleri nezdinde kızıl terör, Rus ve dünya literatüründe eden repressiya olarakadlandırılmaktadır? Ne zaman başlamıştır? Söylendiği ibi yalnız 1937 – 1938 yıllarını mı kapsamaktadır? Bu gibi sorulara elinizdeki çalışmada cevap aranmıştır. Eserin adının kızıl terörmü yoksa repressiya mı olması konusunda tereddüt yaşanmıştır. Kızıl terör Türkçe ve Türkhalkları tarafından kullanılan bir terim olmakla birlikte, politikaların mahiyeti ve meşruiyetiüzerine tartışmaların devam etmesi ve duygusal bir yaklaşım olacağı düşüncesi sebebiyle tercihedilmemiştir. Bunun yerine, dünya literatüründe ve SSCB coğrafyasında kabul gören repressiyaifadesi kullanılmıştır.

Bu çalışma, Bolşevik Komünist parti organları içerisinde, Kırgız millî aydınlarının halkın millîçıkarlarını koruma mücadelesi kaynakları, liderleri, yöntemleri, şekli ve onlara karşı uygulananbaskı, sürgün ve yok edilişi konu almıştır. Kırgız millî aydını Sopiev'in işkence altındaki ifadetutanaklarında geçen: "Kırgızistan üç bin yıldır yaşamaktadır. Bu uzun yıllarda Kırgızlar, şimdikikızıl militarizm zamanındaki kadar zorlukları görmüş değildir." diye tarif ettiği yılları KırgızistanMerkezi Devlet ve Kırgızistan Siyasi Belgeler Arşivlerinden azami ölçüde yararlanılarakincelemektedir.

Hariçteki Türkistan mücadelesi konusundaki çalışmaların yanı sıra ülkemizde çok az kaynakbulunan "dahildeki Türkistan Mücadelesini "ele alan bu çalışmanın büyük bir boşluğudolduracağına inanıyoruz.