Günümüze ulaşmaış klasik dönem Osmanlı saray yapılarının bütünde korunmuş tek örneği olan Topkapı Sarayı ile ilgili yayınlanmış çalışmaların tümü, sarayın mimari ve işlevsel çözümlemesini içermekten yoksundur. Bilinen nedenler arasında, sarayın özgün durumunu açıklayacak erken tarihli belgelerin değerlendirilmemiş oluşu, kuruluşundan bugüne saray yapılarının geçirdiği onarımların ve değişikliklerin açıklıkla bilinememesi, müze işlevi ile özgün mekan düzenlerinin değiştirilmesi ve özellikle Haren bölümündeki yapılaşmanın arkeolojik olarak çözümlenmemiş olması sayılabilir. Bugün de geçerli olan bu koşullarda, Topkapı Sarayı'nı oluşturan birimlerin tek yapı ölçeğinde ele alınarak saptanabilen özgün biçimlerinin Türk ve İslam mimari tarihi içinde kökenini araştırmayı amaçlayan bu çalışmada, seçilen binaların işlevsel gruplandırılmasına karşın öncelikle biçimsel nitelikler esas alınmıştır.
Günümüze ulaşmaış klasik dönem Osmanlı saray yapılarının bütünde korunmuş tek örneği olan Topkapı Sarayı ile ilgili yayınlanmış çalışmaların tümü, sarayın mimari ve işlevsel çözümlemesini içermekten yoksundur. Bilinen nedenler arasında, sarayın özgün durumunu açıklayacak erken tarihli belgelerin değerlendirilmemiş oluşu, kuruluşundan bugüne saray yapılarının geçirdiği onarımların ve değişikliklerin açıklıkla bilinememesi, müze işlevi ile özgün mekan düzenlerinin değiştirilmesi ve özellikle Haren bölümündeki yapılaşmanın arkeolojik olarak çözümlenmemiş olması sayılabilir. Bugün de geçerli olan bu koşullarda, Topkapı Sarayı'nı oluşturan birimlerin tek yapı ölçeğinde ele alınarak saptanabilen özgün biçimlerinin Türk ve İslam mimari tarihi içinde kökenini araştırmayı amaçlayan bu çalışmada, seçilen binaların işlevsel gruplandırılmasına karşın öncelikle biçimsel nitelikler esas alınmıştır.