Türk Musikisinde Makamların Oluşması ve Seyir Tekniği

“Türk Mûsıkîsinde Makamların Oluşması ve Seyir Tekniği” isimli bu kitap, dönemin büyük nazariyatçılarının kabul ettiği “Müsteâr'lı Nikrîz”, “Müsteâr'lı Hicâz” ve “Zirgûle'li Pençgâh” isimli üç bileşik makamı bulan ve terkîb eden Türk mûsıkîsi nazariyatçısı, ses sanatçısı ve yazar Onur AKAY'ın, yıllar süren araştırmalarının ve kendi geliştirdiği tekniğin bir ürünüdür.

Türk müziğinin yakın tarihinde modern müzikolojiyi kurup geliştiren silsilenin en önemli temsilcisi İsmail Hakkı ÖZKAN'la, İstanbul Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Türk Mûsıkîsi Nazariyatı Bölümü'nde altı sene makamlar ve seyir tekniği üzerine uygulamalı çalışmalar yapan Onur AKAY'ın bu kitabı, öğrenci tarafından deftere not tutulmuş tarzda ve anlaşılabilir bir dille yazılmıştır.

Kitapta, lisans eğitimi süresince gerekli olan Türk mûsıkîsi makamlarının oluşumu teorik olarak anlatılırken, öğrencilerin seyir tekniğini kavramaları amaçlanmıştır. Anlatımın yanı sıra cevap anahtarları verilmemiş test sorularının yer aldığı bu kitap, öğrenciyi konu tekrarına yönlendirerek öğrendiklerinin pekişmesini de sağlamaktadır.

Her yaş ve öğrenim seviyesinde olanlara Türk Mûsıkîsi makamlarının bütün inceliklerini öğretmek maksadı güden bu kitap, hem konservatuvar öğrencilerine, hem kendi başına makam teorisini öğrenmek isteyen amatör müzisyenlere, hem de profesyonel müzik eğitimcilerine faydalı olacak bir eser olarak ilgiliye sunulmuştur.

Mûsıkî literatürümüzde seyir tekniğinin ilk kez bu kadar geniş kapsamda ele alındığı bu kitabın sunumunda büyük nazariyatçı İsmail Hakkı ÖZKAN, Onur AKAY'ı Türk mûsıkîsinde çok önemli bir mevkide konumlandırmış ve Türk mûsıkîsi kültürüne katkı sağlayan ve müzikolojiyi geliştiren silsilenin son temsilcisi olarak göstermiştir. ÖZKAN, “Kendi buluşun olan makamları ve Türk Mûsıkîsinde Makamların Oluşması ve Seyir Tekniği isimli kitabını incelediğimde, yarınlara çok iyi netîceler götüreceğinden son derece emîn oldum. Bu, Hammâmîzâde İsmâil Dede Efendi'den Zekâi Dede'ye, Rauf Yektâ Bey'den benim hocam Gavsi Baykara'ya ve onun kanalıyla bana ve benden de sana kadar uzanan bir meşk silsilesidir.” ifadelerini kullanmıştır. Yine dönemin büyük nazariyatçılarından Devlet Sanatçısı Necdet VAROL ise kitabın sunumunda, “Türk Mûsıkîsinde Makamların Oluşması ve Seyir Tekniği isimli kitabının temel kaynakları olarak, İsmail Hakkı ÖZKAN'ın kitabını ve benim kitabımı göstermişsin. Ancak kitabını incelediğimde bu bilgileri geliştirdiğini, genişlettiğini ve bu bilgilere yeni tesbît ve ilâvelerde bulunurken, sâdeleştirdiğini gözlemledim. Bulduğun ve terkîb ettiğin makamları takım ve örnek bestelerinde analiz ettiğimde, aklıma ilk gelen şey peynirli börek oldu. Peynir ve börek var ama senden önce peynirli börek yapan olmamış.” ifadelerini kullanmıştır.

Ayrıca kitabın yazarı Onur AKAY, bulduğu ve terkîb ettiği üç bileşik makamı, bestelediği takım ve örnek eserleri ile bu kitabında anlatmıştır.