‹Ç‹NDEK‹LER
11 Önsöz
MATERYAL‹ST KÜLTÜR TAR‹H‹ KAVRAMI
35
35 Toplumsal Varl›k ve Toplumsal Bilinç
40 Kültürün Do¤al Koflullar› ve Geliflmesi
43 K›r Görünümleri
52 Tarihsel Materyalizmin Kabalaflt›r›lmas›na Karfl›
58 Engels'ten Lessing Söylencesi Üzerine
59 Engels'ten Franz Mehring'e, 14 Temmuz 1893
65 S›n›f ‹liflkileri ve S›n›f Bilinci
70 Bilimsel ve Kaba S›n›f ‹deolojisi Kavramlar›
70 Engels'ten Paul Ernst'e, 5 Haziran 1890
73 Tarihsel Süreklilik ve Çeliflkileri
77 Tarihsel Geliflmenin Düzensiz Karakteri ve Sanat Sorunlar›
GENEL SANAT SORUNLARI
81
81 ‹deolojik ‹çerik ve Gerçekçilik
81 1 Engels'ten Minna Kautsky'ye, 26 Eylül 1885
83 2 Engels'ten Londra'daki Margaret Harkness'e, Nisan 1888
88 Gerçek Tarihte Trajik ve Komik
92 Devrimci Tragedyan›n Sorunlar›
92 Marx ve Engels'ten Ferdinand Lassalle'a Franz von Sickingen
Adl› Dramas› Üzerine
92 1 Marx'tan Ferdinand Lassalle'a, 19 Nisan 1859
75 2 Engels'ten Ferdinand Lassalle'a, 18 May›s 1859
101 Çeflitli Parçalar
101 Dil ve Yaz›n
102 Do¤açlama (Improvisation) ve fiiir
103 Yaz›nsal Biçem Üzerine
106 Yaz›nsal Polemikler Üzerine
108 Çeviri Üzerine
6
SINIFLI TOPLUMDA SANAT
114
114 Sanat›n Kökeni
114 Sanatsal Duyunun Tarihsel Geliflimi
117 Sanat›n Do¤uflunda Eme¤in Rolü
118 Sanatsal Yaratma ve Estetik Alg›
119 Toplumsal ‹flbölümü
119 ‹flbölümü ve Toplumsal Bilinç
121 Eme¤in Yabanc›laflmas› ve Kapitalist Toplumda ‹flçi S›n›f›n›n
Durumu
123 Para ve Dünya Kültürü
123 Paran›n Çarp›t›c› Gücü
129 Kapitalizm ve Zihinsel Üretim
129 Sanat ve fiiir ile Kapitalist Üretim Tarz› ‹liflkisi
130 Burjuva Be¤enisi ve Evrimi
131 Kapitalist Toplumda Sanatç›n›n ‹fli
135 Bas›n ve Sanatsal Yaratma Özgürlü¤ü
140 Çilecilik ve Haz
141 ‹fl ve E¤lence
143 Burjuva Uygarl›¤› ve Suç
144 ‹flçi S›n›f›n›n Tarihsel Görevi
144 Proletarya ve Zenginlik
147 ‹flçi S›n›f› ve Toplumun ‹lerleyici Geliflmesi
502 ‹flçi S›n›f› ve Kültür
154 Proleter Devrim ve Burjuvazinin Vandall›¤›
SANAT VE KOMÜN‹ZM
157
157 Eflitlikçil (Egalitarian) Komünizmin Elefltirisi
161 Bireysellik ve Toplum
166 Özgürlük Alemi ve Maddi Emek
TOPLUMSAL DÜfiÜNCE, YAZIN VE SANAT TAR‹H‹
ESK‹ÇA⁄, ORTAÇA⁄ VE RÖNESANS
168
168 Eskiça¤
168 ‹nsani Kültürün Do¤uflu
170 Mitolojinin ve Destan›n Bafllang›çlar›
170 Samilerin Destan Gelene¤i
171 Homeros'un fiiirlerinde Eski Yunan Toplumu
173 Yunan Tragedyas›
176 Eski Yazarlara Göre Kad›n›n Yunanistan'daki Konumu
179 Eskiça¤ Köleli¤i ve Dünya Kültürü
7
181 Yunan Sanatlar›nda Plastik Ö¤e
183 Yunan Ayd›nlanmas›
185 Eskiça¤ Dünyas›nda Din ve Kültür
186 Eskiça¤ Dünyas›n›n Çöküfl Ça¤›nda Felsefi E¤ilimler
187 Lucretius Carus
189 Horatius
189 Persius'un Tafllamas›
190 Lukianos
191 Ortaça¤
191 Alman Kültürü
194 Eskiça¤ ve Ortaça¤ Yaz›n›nda Aflk
196 Wagner ve Alman Destan›
197 Siegfried Menk›besi ve Alman Devrimci Ak›m›
199 Eski ‹rlanda Yaz›n›
205 Eski ‹skandinav Destan›
207 Erken Ortaça¤da Dan fiiiri
209 Chanson de Roland
210 Provans Yaz›n›
211 fiövalye Aflk fiiiri
212 ‹ngiltere'de Köylü Eflitlikçil Düflünceler. John Ball. William
Langland'›n "Complaint of Piers the Ploughman"i
213 Alman Halk Kitaplar›
217 Rönesans
217 300 Y›l› Dolaylar›nda Eski Dünyan›n Sonundaki Durumla
1453'te Ortaça¤›n Sonu Aras›ndaki Fark
219 Dante'den Garibaldi'ye Dek ‹talyan Kültürü
219 Dante
220 Petrarca
222 Boccacio
222 Büyük Rönesans
225 Titian
225 Reformasyon Döneminin Grobian Yaz›n›
227 Reformasyonun Tarihsel Anlam›
227 Thomas More
229 Shakespeare
232 Calderón
233 Cervantes
TOPLUMSAL DÜfiÜNCE VE YAZIN TAR‹H‹
235
235 Modern Dönem
235 Klasik Draman›n Üç Birli¤i
235 La Rochefoucauld
236 Ayd›nlanman›n Tarihsel Önemi
238 Ansiklopedistlerin Materyalizmi
8
240 Ayd›nlanma ve Diyalektik
241 Ayd›nlanman›n Yararc› Felsefesi
243 Voltaire
244 Diderot
246 Rousseau
249 Ayd›nlanman›n Devrimci ve Rasyonalist E¤ilimlerine Karfl›
Bir Tepki Olarak Santimantalizm
250 Ayd›nlanma ‹deallerinin Bunal›m›
251 Ayd›nlanmadan Romantizme Geçifl
252 Kapitalist ‹lerlemenin Geçmiflin Bak›fl Aç›s›ndan Elefltirisi.
Feodal Sosyalizm
253 Kapitalizmin Küçük-Burjuva Elefltirisi
254 Restorasyon Yazarlar›
255 Frans›z Yaz›n›
255 Abbé Prévost
255 Chateaubriand
257 Alexandre Dumas
257 Lamartine
258 Victor Hugo
260 Eugène Sue
261 Sue'nün Mystères De Paris'sinin Elefltirel Analizinden
278 Balzac
280 Pierre Dupont
280 Arthur Ranc
280 Renan
281 Zola
282 Maupassant
283 ‹ngiliz ve ‹rlanda Yaz›n›
283 Daniel Defoe
285 Swift
285 Pope
285 Shelley ve Byron
286 Walter Scott
286 William Cobbett'in Toplumsal Yaz›lar›
288 ‹ngiliz Emekçi S›n›f›n fiairi Mead
290 Thomas Carlyle
304 19. Yüzy›l Ortas› ‹ngiliz Gerçekçileri
305 Carleton
306 Bernard Shaw
306 Aveling
306 William Morris
308 Alman Yaz›n›
308 17. Yüzy›l Ortas›ndan 19. Yüzy›l Bafl›na Kadar Almanya ve
Alman Kültürünün Durumu
313 Schiller. fiiirinin Kusurlar›
313 Gœthe
9
316 6 Karl Grün, Über Gœthe Von Menschlichen
Standpunkte, Darmstadt 1846
338 Heine
342 "Genç Almanya"
342 Alexander Jung
346 Alman Sosyalizmi ya da "Hakiki" Sosyalizm
350 Karl Beck, Lieder Von Armen Mann ya da Hakiki
Sosyalizmin fiiiri
353 Gottfried Kinkel
358 Freiligrath
364 Weerth
368 ‹flçi S›n›f› Hareketinde Öne Ç›kan Kiflilikler. Johann Philipp
Becker
370 Rus Yaz›n›
370 Rus Dili
371 Igor Ordusunun Destan›
372 Lomonosov Slav Dilleri ve Filolojisi
374 Derjavin
374 Puflkin
375 Çerniflevski ve Dobrolyubov
376 Araflt›rmac› ve Elefltirmen Olarak Çerniflevski
377 Çerniflevski ve Rus Köy Komünü
381 Bir Devrimci Olarak Çerniflevski
382 fiçedrin
383 Flerovski
GEÇM‹fi‹N DEVR‹MC‹ VE SAT‹R‹K HALK fi‹‹RLER‹
385
385 Herr Tidmann
387 Stenka Razin Üzerine Halk Türküleri
388 Bray Papaz›
390 Alman Devrimci fiark›lar›
391 Dokumac›lar›n fiark›s›
392 1848 Alman Devrimi fiark›lar›
394 Louis Bonaparte'a Karfl› Satirik Bir Halk Türküsü
395 Marx ve Engels'in ‹tiraflar›
395 Karl Marx'›n ‹tiraflar›
396 Friedrich Engels'in ‹tiraflar›
397 Marx ve Engels'ten An›lar
397 Marx'tan An›lar
397 Paul Lafargue
400 Eleanor Marx-Aveling
401 Franzisca Kugelmann
403 Anselmo Lorenzo
404 Engels'ten An›lar
404 N. S. Rusanov
406 Fanni Kravçinskaya
409 Aç›klay›c› Notlar
‹Ç‹NDEK‹LER
11 Önsöz
MATERYAL‹ST KÜLTÜR TAR‹H‹ KAVRAMI
35
35 Toplumsal Varl›k ve Toplumsal Bilinç
40 Kültürün Do¤al Koflullar› ve Geliflmesi
43 K›r Görünümleri
52 Tarihsel Materyalizmin Kabalaflt›r›lmas›na Karfl›
58 Engels'ten Lessing Söylencesi Üzerine
59 Engels'ten Franz Mehring'e, 14 Temmuz 1893
65 S›n›f ‹liflkileri ve S›n›f Bilinci
70 Bilimsel ve Kaba S›n›f ‹deolojisi Kavramlar›
70 Engels'ten Paul Ernst'e, 5 Haziran 1890
73 Tarihsel Süreklilik ve Çeliflkileri
77 Tarihsel Geliflmenin Düzensiz Karakteri ve Sanat Sorunlar›
GENEL SANAT SORUNLARI
81
81 ‹deolojik ‹çerik ve Gerçekçilik
81 1 Engels'ten Minna Kautsky'ye, 26 Eylül 1885
83 2 Engels'ten Londra'daki Margaret Harkness'e, Nisan 1888
88 Gerçek Tarihte Trajik ve Komik
92 Devrimci Tragedyan›n Sorunlar›
92 Marx ve Engels'ten Ferdinand Lassalle'a Franz von Sickingen
Adl› Dramas› Üzerine
92 1 Marx'tan Ferdinand Lassalle'a, 19 Nisan 1859
75 2 Engels'ten Ferdinand Lassalle'a, 18 May›s 1859
101 Çeflitli Parçalar
101 Dil ve Yaz›n
102 Do¤açlama (Improvisation) ve fiiir
103 Yaz›nsal Biçem Üzerine
106 Yaz›nsal Polemikler Üzerine
108 Çeviri Üzerine
6
SINIFLI TOPLUMDA SANAT
114
114 Sanat›n Kökeni
114 Sanatsal Duyunun Tarihsel Geliflimi
117 Sanat›n Do¤uflunda Eme¤in Rolü
118 Sanatsal Yaratma ve Estetik Alg›
119 Toplumsal ‹flbölümü
119 ‹flbölümü ve Toplumsal Bilinç
121 Eme¤in Yabanc›laflmas› ve Kapitalist Toplumda ‹flçi S›n›f›n›n
Durumu
123 Para ve Dünya Kültürü
123 Paran›n Çarp›t›c› Gücü
129 Kapitalizm ve Zihinsel Üretim
129 Sanat ve fiiir ile Kapitalist Üretim Tarz› ‹liflkisi
130 Burjuva Be¤enisi ve Evrimi
131 Kapitalist Toplumda Sanatç›n›n ‹fli
135 Bas›n ve Sanatsal Yaratma Özgürlü¤ü
140 Çilecilik ve Haz
141 ‹fl ve E¤lence
143 Burjuva Uygarl›¤› ve Suç
144 ‹flçi S›n›f›n›n Tarihsel Görevi
144 Proletarya ve Zenginlik
147 ‹flçi S›n›f› ve Toplumun ‹lerleyici Geliflmesi
502 ‹flçi S›n›f› ve Kültür
154 Proleter Devrim ve Burjuvazinin Vandall›¤›
SANAT VE KOMÜN‹ZM
157
157 Eflitlikçil (Egalitarian) Komünizmin Elefltirisi
161 Bireysellik ve Toplum
166 Özgürlük Alemi ve Maddi Emek
TOPLUMSAL DÜfiÜNCE, YAZIN VE SANAT TAR‹H‹
ESK‹ÇA⁄, ORTAÇA⁄ VE RÖNESANS
168
168 Eskiça¤
168 ‹nsani Kültürün Do¤uflu
170 Mitolojinin ve Destan›n Bafllang›çlar›
170 Samilerin Destan Gelene¤i
171 Homeros'un fiiirlerinde Eski Yunan Toplumu
173 Yunan Tragedyas›
176 Eski Yazarlara Göre Kad›n›n Yunanistan'daki Konumu
179 Eskiça¤ Köleli¤i ve Dünya Kültürü
7
181 Yunan Sanatlar›nda Plastik Ö¤e
183 Yunan Ayd›nlanmas›
185 Eskiça¤ Dünyas›nda Din ve Kültür
186 Eskiça¤ Dünyas›n›n Çöküfl Ça¤›nda Felsefi E¤ilimler
187 Lucretius Carus
189 Horatius
189 Persius'un Tafllamas›
190 Lukianos
191 Ortaça¤
191 Alman Kültürü
194 Eskiça¤ ve Ortaça¤ Yaz›n›nda Aflk
196 Wagner ve Alman Destan›
197 Siegfried Menk›besi ve Alman Devrimci Ak›m›
199 Eski ‹rlanda Yaz›n›
205 Eski ‹skandinav Destan›
207 Erken Ortaça¤da Dan fiiiri
209 Chanson de Roland
210 Provans Yaz›n›
211 fiövalye Aflk fiiiri
212 ‹ngiltere'de Köylü Eflitlikçil Düflünceler. John Ball. William
Langland'›n "Complaint of Piers the Ploughman"i
213 Alman Halk Kitaplar›
217 Rönesans
217 300 Y›l› Dolaylar›nda Eski Dünyan›n Sonundaki Durumla
1453'te Ortaça¤›n Sonu Aras›ndaki Fark
219 Dante'den Garibaldi'ye Dek ‹talyan Kültürü
219 Dante
220 Petrarca
222 Boccacio
222 Büyük Rönesans
225 Titian
225 Reformasyon Döneminin Grobian Yaz›n›
227 Reformasyonun Tarihsel Anlam›
227 Thomas More
229 Shakespeare
232 Calderón
233 Cervantes
TOPLUMSAL DÜfiÜNCE VE YAZIN TAR‹H‹
235
235 Modern Dönem
235 Klasik Draman›n Üç Birli¤i
235 La Rochefoucauld
236 Ayd›nlanman›n Tarihsel Önemi
238 Ansiklopedistlerin Materyalizmi
8
240 Ayd›nlanma ve Diyalektik
241 Ayd›nlanman›n Yararc› Felsefesi
243 Voltaire
244 Diderot
246 Rousseau
249 Ayd›nlanman›n Devrimci ve Rasyonalist E¤ilimlerine Karfl›
Bir Tepki Olarak Santimantalizm
250 Ayd›nlanma ‹deallerinin Bunal›m›
251 Ayd›nlanmadan Romantizme Geçifl
252 Kapitalist ‹lerlemenin Geçmiflin Bak›fl Aç›s›ndan Elefltirisi.
Feodal Sosyalizm
253 Kapitalizmin Küçük-Burjuva Elefltirisi
254 Restorasyon Yazarlar›
255 Frans›z Yaz›n›
255 Abbé Prévost
255 Chateaubriand
257 Alexandre Dumas
257 Lamartine
258 Victor Hugo
260 Eugène Sue
261 Sue'nün Mystères De Paris'sinin Elefltirel Analizinden
278 Balzac
280 Pierre Dupont
280 Arthur Ranc
280 Renan
281 Zola
282 Maupassant
283 ‹ngiliz ve ‹rlanda Yaz›n›
283 Daniel Defoe
285 Swift
285 Pope
285 Shelley ve Byron
286 Walter Scott
286 William Cobbett'in Toplumsal Yaz›lar›
288 ‹ngiliz Emekçi S›n›f›n fiairi Mead
290 Thomas Carlyle
304 19. Yüzy›l Ortas› ‹ngiliz Gerçekçileri
305 Carleton
306 Bernard Shaw
306 Aveling
306 William Morris
308 Alman Yaz›n›
308 17. Yüzy›l Ortas›ndan 19. Yüzy›l Bafl›na Kadar Almanya ve
Alman Kültürünün Durumu
313 Schiller. fiiirinin Kusurlar›
313 Gœthe
9
316 6 Karl Grün, Über Gœthe Von Menschlichen
Standpunkte, Darmstadt 1846
338 Heine
342 "Genç Almanya"
342 Alexander Jung
346 Alman Sosyalizmi ya da "Hakiki" Sosyalizm
350 Karl Beck, Lieder Von Armen Mann ya da Hakiki
Sosyalizmin fiiiri
353 Gottfried Kinkel
358 Freiligrath
364 Weerth
368 ‹flçi S›n›f› Hareketinde Öne Ç›kan Kiflilikler. Johann Philipp
Becker
370 Rus Yaz›n›
370 Rus Dili
371 Igor Ordusunun Destan›
372 Lomonosov Slav Dilleri ve Filolojisi
374 Derjavin
374 Puflkin
375 Çerniflevski ve Dobrolyubov
376 Araflt›rmac› ve Elefltirmen Olarak Çerniflevski
377 Çerniflevski ve Rus Köy Komünü
381 Bir Devrimci Olarak Çerniflevski
382 fiçedrin
383 Flerovski
GEÇM‹fi‹N DEVR‹MC‹ VE SAT‹R‹K HALK fi‹‹RLER‹
385
385 Herr Tidmann
387 Stenka Razin Üzerine Halk Türküleri
388 Bray Papaz›
390 Alman Devrimci fiark›lar›
391 Dokumac›lar›n fiark›s›
392 1848 Alman Devrimi fiark›lar›
394 Louis Bonaparte'a Karfl› Satirik Bir Halk Türküsü
395 Marx ve Engels'in ‹tiraflar›
395 Karl Marx'›n ‹tiraflar›
396 Friedrich Engels'in ‹tiraflar›
397 Marx ve Engels'ten An›lar
397 Marx'tan An›lar
397 Paul Lafargue
400 Eleanor Marx-Aveling
401 Franzisca Kugelmann
403 Anselmo Lorenzo
404 Engels'ten An›lar
404 N. S. Rusanov
406 Fanni Kravçinskaya
409 Aç›klay›c› Notlar